Het verhaal achter ons product spreekt gasten aan

Op de vijfde verdieping van het oude Philips gebouw 't Veem in Eindhoven kweekt Duurzame Kost kakelverse groenten via een innovatieve kweekmethode. Op natuurlijke wijze. Mede dankzij medewerkers met een achterstand tot de arbeidsmarkt. Jos Hakkenes van Duurzame Kost: 'Lekker, gezond en duurzaam eten is het belangrijkste wat er is.'

Wat is het doel dat je met Duurzame Kost nastreeft?

'De naam zegt het al; ik wil eten produceren op een duurzame manier. Dat komt voort uit mijn verleden in de landbouw. 20 jaar geleden besloot ik een ander pad in te slaan, omdat ik mij steeds minder kon vinden in de druk die er rust om meer te produceren tegen een lagere kostprijs. Daarnaast viel het me op dat landbouw gebaseerd is op een lineair proces. Dit betekent dat er tijdens het verbouwen van gewassen veel verloren gaat, denk aan water. Zonde in mijn ogen. Daarom besloot ik me te verdiepen in methodes met minder verspilling. Met Duurzame Kost verbouwen we gewassen op circulaire manier. Hierdoor wordt er bijna niets meer verspild, terwijl dit niet ten koste gaat aan de kwaliteit van het eten.'

Wat maakt jullie kweekmethode zo bijzonder?

'In de verbouwing van onze gewassen gebruiken we Aquaponis. Een duurzame manier om groente en vis te kweken. Een waterpomp brengt vissen en groente met elkaar in verbinding, waardoor er voor beide soorten voldoende voedingsstoffen zijn om op een natuurlijke manier te groeien. Deze methode is met name in Amerika en Australië groot. Ik ben dan ook een aantal weken naar Amerika geweest om daar te leren over deze manier van verbouwen. Die kennis heb ik mee teruggenomen naar ons eigen land.'

Wat is de meerwaarde van Aquaponis?

'De grote meerwaarde is dat het water wordt hergebruikt tijdens het proces. Alleen het water dat écht door de gewassen wordt opgenomen, verdwijnt uit de cirkel. Het overige water wordt opnieuw gebruikt. Daarnaast komen er geen grote landbouwmachines aan te pas en gebruiken we geen schadelijke stoffen voor vissen en planten. De vissen zorgen voor een gezonde en veilige bron aan eiwitten, waar de gewassen op kunnen groeien.'

Voor wie verbouwen jullie de gewassen?

'We verbouwen voornamelijk sla, met name voor voor verschillende horecabedrijven in Eindhoven. Bewust lokaal. Hierdoor zijn de gewassen zo vers mogelijk op het moment dat ze in de keukens komen. Het grote voordeel van Aquaponis is dat er relatief veel planten op een klein oppervlak kunnen groeien zónder dat dit ten koste gaat van de plant. Als het gaat om sla, hebben we het over 25 kroppen op één vierkante meter. Ideaal voor een stedelijke groeiomgeving. Ter vergelijking: in een doorsnee tuin groeien op één vierkante meter zeven kroppen.'

Jullie zetten bewust mensen met mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt in bij de kweek. Waarom is dat?

'Dat komt omdat ik in mijn verleden gewerkt heb met gehandicapten. Ik vind dat mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt te weinig kansen krijgen. Er zijn zoveel werkzaamheden waarbij zij kunnen helpen. Ik wil graag iets voor ze betekenen en biedt ze daarom werk aan. Daarnaast kunnen zij mij ongelooflijk goed helpen, dus ik ben heel blij met ze.'

Wat is met name belangrijk?

'Ook voor hen geldt: het allerbelangrijkste is dat ze hun werk leuk vinden. Als de interesses er niet liggen, dan gaat het niet werken. Verder hebben ze overzicht nodig. Geef ze daardoor niet teveel initiatief. Daarmee maak je hen niet gelukkig. We delen taken in in kleinere behapbare opdrachten bijvoorbeeld het oogsten, wassen óf sorteren van de sla. Ook in de horeca is dit principe prima toepasbaar. Denk aan mise-en-place.'

Wat zijn de voordelen van Duurzame Kost voor horeca-ondernemers?

'Het verhaal achter ons product spreekt gasten aan: de bijzondere kweekmethode én het feit dat we kansen bieden aan mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. Daarnaast zijn onze producten gewoon goed. De plant groeit bij ons van nature en wordt niet 'gehaast gekweekt'. Dit proef je terug in de volle, verse smaak. Daarnaast zijn de producten langer houdbaar, omdat ze bij levering héél vers zijn. In de meeste gevallen oogsten we 's ochtends en leveren we nog dezelfde dag.'

Spelen er op dit moment trends waar je mee bezig bent?

'Als onze klanten ons om andere producten vragen, proberen wij hierop in te spelen. Zo verbouwen we naast sla tegenwoordig ook mosterdblad, zuring, basilicum en munt. Best een uitdaging: ieder groeiproces is anders en heeft dus andere eisen. Dat geldt ook voor zogeheten micro leaves. Dit zijn mini-versies van groenten en kruiden. Op dit moment testen we met andijvie. Een andere trend waar we op inspelen zijn eetbare planten, bijvoorbeeld begonia's.'

Wat is je ambitie?

'Ik wil in drie of vier jaar in meerdere steden in Nederland een soortgelijk concept neerzetten. Met eenzelfde soort kweekproces én ook met volop kansen voor mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. De lokale samenwerking met horeca-ondernemers werkt vast ook op andere locaties. Maar wat ik uiteindelijk het belangrijkst vind: dat er lekker, gezond en vooral duurzaam geproduceerd wordt. Daarmee zijn we al een heel eind op weg.'