Duurzaamheid is geen begrip maar een mindset

Stayokay Utrecht-Centrum is ruim een jaar geleden geopend en maakt deel uit van de 22 Stayokay hostels in Nederland. De hotelbranche heeft volgens Schreiner in de afgelopen jaren een belangrijke transitie doorgemaakt in binnen- én buitenland. Vroeger waren in hostels de kamers ondergeschikt aan de openbare ruimtes en in hotels was dat precies andersom. Inmiddels, geeft Schreiner aan, is het helemaal je van het om in hotelbars een drankje te drinken of te dineren in het restaurant van het hotel, zonder dat je ho(s)telgast bent. Dé kans dus voor accommodaties als Stayokay om niet alleen in te spelen op gasten die een kamer boeken, maar ook op gasten uit de directe omgeving die Stayokay steeds vaker bezoeken om te ontbijten, te werken of deel te nemen aan een activiteit. "De 's' in het woord hostels is van sociaal. Onze gasten leggen makkelijk contact. Wij blijven dit faciliteren en stimuleren; dat hoort bij ons.

Wie: Marijke Schreiner (CEO) Mirjam Kiestra (sustainability coördinator)
Zaak:Stayokay
Inkoop F&B: rond de 25%
Huisvestingskosten: rond de 17%
Personeel: 384 FTE, ongeveer 840 medewerkers

Wat is op dit moment hét thema wat in je organisatie speelt?

'Het komende jaar staat in het teken van het creëren van nog meer bekendheid in Nederland. Of dit nu voor vergaderen, overnachten of een familiereünie is. Hostels zijn in onze ogen voor iedereen die jong van geest is, of je nu 8 of 88 bent. We maken momenteel een transitie door en veel panden (moeten) worden opgeknapt. Duurzaamheid speelt daar uiteraard een belangrijke rol in. We proberen iedereen dan ook op een positieve manier te enthousiasmeren voor een meer duurzame keuze. In het kader van practice what you preach geven we daarin zelf uiteraard het goede voorbeeld door samenwerkingsverbanden aan te gaan met leveranciers zoals MUD Jeans en de Verspillingsfabriek. Onze medewerkers dragen gerecyclede spijkerbroeken van Mud Jeans, vervaardigd uit oude spijkerbroeken. En de Verspillingsfabriek levert onze soepen die gemaakt worden van geredde groenten. Dit zijn groenten die op basis van hun uiterlijk niet verkocht worden en waar de Verspillingsfabriek dan weer heerlijke soepen van maakt. De goede gedachte achter deze initiatieven ondersteunen we.'

Hoe ontstaan dergelijke samenwerkingen?

'Geïnteresseerde organisaties zoeken ons vaak op. Daarnaast bankieren we bij de Triodos-bank. Zij zijn in dergelijke samenwerkingsverbanden een enorme verbinder gebleken. Ook hebben we een samenwerking met een bureau dat ons begeleidt op het gebied van duurzaamheid. Zij hebben een enorm netwerk en komen ook steeds met nieuwe ideeën, waar wij weer heel erg voor openstaan. Sommige samenwerkingen zoals de spijkerbroeken van de bedrijfskleding doen we landelijk, maar de kracht zit 'm ook zeker in de lokale initiatieven. Op deze manier fungeer je ook als sociaal vangnet voor de buurt.'

Hoe zorg je dat je je medewerkers betrekt in deze werkwijze?

'Wij benoemen duurzaamheidsambassadeurs in al onze hostels. Het zijn collega's die een andere functie in het bedrijf hebben, maar per week twee uur ingeroosterd krijgen om zich met duurzaamheidsvraagstukken bezig te houden en met initiatieven te komen. Per hostel is er een plan opgesteld met duurzame doelstellingen. Op deze manier wordt het een onderdeel van onze werkwijze. Vier keer per jaar komen we met z'n allen bij elkaar om ideeën te delen over de duurzame thema's energie, water, afval en gezondheid & welzijn. Vaak brengen we ook een bezoek aan externe partijen die aansluiten op de thema's. Dat kan een afvalverwerkingsbedrijf zijn, maar ook Dopper of bijvoorbeeld MUD Jeans. Ik zie nog weleens in bedrijven dat er grote leuzen op de muur staan qua missie en visie op deze thema's. Als ik dan even doorvraag dan is dat volgens medewerkers zo'n 'dingetje van het hoofdkantoor'. Dat is killing. Laat de collega's met ideeën komen en beloon het.'

Op jullie website staat dat jullie duurzame maaltijden van goede kwaliteit serveren. Wat mag de gast hierin van jullie verwachten?

'F&B is een deel van de totaalervaring. Een goed voorbeeld is ons ontbijt: we hebben een buffet met biologisch brood, Beter Leven- vleeswaren en duurzame, biologische sapjes. En dat verwacht je eigenlijk niet direct in een hostel. De F&B wordt momenteel over de hele breedte vernieuwd en verbeterd. De mindset is bij ons veranderd, mede door inzichten die we hebben opgedaan over onze afvalstromen. Wat komt vanaf het buffet aan waste, wat is van de gast afkomstig en wat gooien we weg tijdens het produceren? Op basis van de antwoorden hebben we andere keuzes gemaakt als kleinere borden. Zorg dat er geen rijen zijn want dan gaan mensen heel veel opscheppen omdat ze niet nóg een keer in de rij willen, wat ze dan uiteindelijk niet op krijgen en laten staan.'

Wie zijn je horecahelden?

'Een held vind ik altijd zo'n beladen woord. Ik heb geen held, maar bewonder wel mensen uit onze branche die hun nek uitsteken zoals Hans Meyer van Zoku. Als ik kijk naar zijn nieuwe concept vind ik het echt lef hebben en risico nemen.'

Wat is je grootste eye-opener geweest?

'We merken dat in alle keuzes die we maken en hebben gemaakt op het gebied van duurzaamheid, de gast het eigenlijk heel leuk vindt om mee te doen. Terwijl we vroeger dachten dat we de gast er niet mee lastig konden vallen. Gasten zijn bereid om samen het verschil te maken. Daarin zijn we ook verrast door de leveranciers die heel graag met ons meedenken; we hebben hetzelfde doel.'

Van wie heb je het meeste geleerd?

'We maken geen eeuwige plannen, maar zijn eerder van het testen van kleine stappen. Zo ook met het hele plan met betrekking tot de F&B waar ik eerder over vertelde: we testen kleine onderdelen per keer en leren hier echt van elkaar.'

Waar heb je het meest van geleerd?

Je hebt natuurlijk weleens een investering gedaan die je er achteraf niet terugverdiende. We hebben ooit eens met een roostersysteem willen werken, maar omdat we zo een diversiteit aan bedrijfsvoering hebben bleek dat helemaal niet te werken en bleek het dus niet zo'n goede investering. Ook dat hoort gewoon bij ondernemen.'

Waar zou je nog weleens een hostel willen openen?

'Op dit moment heropenen we het Stayokay Amsterdam Vondelpark. Dat staat voor komend jaar april op de planning, al hadden we dat achteraf, gezien de booming business in Amsterdam, veel eerder moeten doen.'